Oszczędzanie na emeryturę - jak wybrać odpowiednią opcję?

Słowo „Emerytura” potrafi spędzić sen z powiek niejednemu seniorowi i jednocześnie być zupełnie obojętne dla młodych, którzy kwestie tego, jak oszczędzać na emeryturę zostawiają na później. Starsze osoby, przechodzące lada moment na emeryturę bądź już na niej będące to pokolenie, które przepracowało większość swojego życia i otrzymuje emeryturę z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) lub – jeśli dana osoba posiada status rolnika - z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS). Jednak czy wypłacane przez państwo emerytury pozwalają seniorom żyć na godnym poziomie? Niestety nie. W Polsce co trzeci emeryt otrzymuje emeryturę nieprzekraczającą 1350 zł, co bardzo często pozwala jedynie na opłacenie rachunków. Z tego powodu odkładanie na emeryturę staje się powoli koniecznością, a nie zwykłą chęcią lepszego zabezpieczenia się na starość.
Oszczędzanie na emeryturę - jak wybrać odpowiednią opcję?

Dlaczego tak się dzieje? Wynika to z wadliwej budowy obecnego systemu emerytalnego oraz całej instytucji jaką jest ZUS. Być może 20-latkowie nie myślą jeszcze o oszczędzaniu, jednak coraz więcej osób po 30 roku życia zaczyna dostrzegać problem i zdaje sobie sprawę, że za 30 lat może wcale nie doczekać się pieniędzy, na które dziś ciężko pracuje. Zapraszamy do przeczytania niniejszego artykuły, z którego dowiecie się jak zacząć oszczędzać pieniądze oraz gdzie najlepiej odkładać na emeryturę.

Ile trzeba zaoszczędzić, aby po przejściu na emeryturę prowadzić stabilne życie?

Jak łatwo się domyślić każda osoba prowadzi swoje życie na innym poziomie i posiada trochę inne wymagania życiowe. Co za tym idzie - kwoty, których każdy „emeryt” młodego pokolenia będzie potrzebować, aby prowadzić godne i stabilne życie będą się różnić. Jak dokonać emerytalnej kalkulacji? To nie takie trudne. Jeśli wiemy, ile pieniędzy jesteśmy w stanie odkładać miesięcznie, to możemy skorzystać z tzw. kalkulatora emerytalnego np. na stronie expander. Wystarczy wybrać odpowiedni kalkulator – np. prywatna emerytura – i uzupełnić określone pola. Jeśli chcielibyśmy policzyć wszystkie kwoty ręcznie, to wystarczy pomnożyć maksymalne możliwe oszczędności roczne przez liczbę lat, w ciągu których jesteśmy w stanie odkładać pieniądze.

I tak, osoba, która w wieku 30 lat podejmie decyzję o rozpoczęciu oszczędzania na własną emeryturę wynoszącą przykładowo 2000 zł miesięcznie, będzie musiała odłożyć łącznie około 720 000 zł (2000 zł miesięcznie przez 30 lat) przy założeniu, że na zasłużony odpoczynek przejdzie mając 60 lat i chciałaby posiadać oszczędności na następne 30 lat. Czy młodzi ludzie w Polsce są w stanie odkładać takie kwoty? Większość raczej nie. Nie wszystko jednak stracone. Powyższe kwoty to „gołe” sumy, które nie uwzględniają żadnego zwrotuz oszczędności. Najprościej mówiąc – jest to sytuacja, w której osoba odkłada przysłowiowo „do skarpetki”, a jej pieniądze nie pracują na siebie i co za tym idzie – kwota nie zwiększa się.

W tym momencie rodzi się więc pytanie jak odkładać na emeryturę i czy w ogóle warto? Cóż odkładać na pewno warto, jeśli mamy taką możliwość, bo „od przybytku głowa nie boli”,a poza tym obecna sytuacja finansowa polskich emerytów jasno pokazuje, że nie tylko warto, ale i powinno się. Tak więc gdzie i jak odkładać na emeryturę?

Gdzie najlepiej odkładać pieniądze na emeryturę – kilka sposobów, które warto znać

Istnieje kilka sposobów, aby odłożyć pieniądze na emeryturę. Oto kilka z nich:

  • Rachunek oszczędnościowy
  • Inwestycje w nieruchomości
  • Lokata bankowa
  • Obligacje skarbowe
  • III filar - konto emerytalne IKE i IKZE

Rachunek oszczędnościowy to rachunek na koncie bankowym dla osób fizycznych, który ułatwia budowanie swojej puli oszczędności dzięki oprocentowaniu, które jest przeważnie wyższe niż na zwyczajnym rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym. Rachunek oszczędnościowy pozwala na wypłacanie z niego pieniędzy bez odsetek raz w miesiącu – każda kolejna wypłata jest zazwyczaj obarczona odsetkami, co może „zmusić’ posiadacza rachunku do oszczędzania, jeśli nie chce on dopłacać do swojego interesu. Oszczędzanie na emeryturę nie musi oczywiście polegać wyłącznie na takim rachunku. Dobrym (a właściwie jednym z najlepszych) rozwiązań jest inwestycja w nieruchomości i pobieranie opłat za wynajem. Kolejnym wyjściem są lokaty bankowe – w tym również lokata emerytalna.

Wpłacenie pieniędzy na lokatę oznacza wpłacenie do banku określonej kwoty pieniędzy na odgórnie określony okres czasy i procent, a następnie odbiór kwoty (powiększone o dany procent) po minięciu danego terminu. W tym czasie pieniądze z lokaty mogą być używane przez bank np. do przyznawania kredytów innym posiadaczom rachunku. Dla osób, które często zastanawiają się gdzie trzymać oszczędności dobrym wyjściem są również obligacje skarbowe czyli rodzaj pożyczki, której udzielamy Skarbowi Państwa. Obligacje skarbowe oprocentowane są niżej niż inne obligacje ze względu na ponoszone przez osobę inwestującą ryzyko, które w tym przypadku jest bardzo znikome lub praktycznie nie występuje. Ostatnim ze sposobów (w naszym zestawieniu) jest III filar, czyli konta emerytalne IKE oraz IKZE. Z uwagi na to, że większość osób o nich słyszała, ale nie każdy do końca rozumie czym są te konta postanowiliśmy omówić je trochę bardziej szczegółowo w jednym z kolejnych punktów. Skoro wiadomo już gdzie można odkładać oszczędności, to warto również wiedzieć jak oszczędzać na przyszłą emeryturę.

oszczedzania na emeryture

Emerytura ZUS – ile pieniędzy dostaniesz?

Osoby, które opłacają regularnie składki na ubezpieczanie w ZUS nierzadko zastanawiają się ile tak naprawdę pieniędzy dostaną na starość (o ile w ogóle). Przyjrzyjmy się więc kwotom, które możemy otrzymać z ZUS-u przechodząc na emeryturę. Prognozowane składki można łatwo obliczyć w kalkulatorze na stronie money.pl. Dla przykładu przyjęto następujące dane: kobieta w wieku 30 lat, która przystąpiła do OFE w 2012 roku, a która chce przejść na emeryturę w wieku 60 lat, i której miesięczne wynagrodzenie brutto wynosi 6000 zł oraz: roczny realny wzrost wynagrodzeń 4%, realna stopa zwrotu OFE – 4, przy 0.6% rocznej opłacie za zarządzanie i funduszu PKO oraz opłacie za przeniesienie składki 0.8%. Wynik? Na emeryturę kobieta będzie mogła przejść w 2049r. po przepracowaniu 444 miesięcy składkowych. Łączna kwota na jej koncie w ZUS wyniesie 574 950,91 PLN. Zakładając (zgodnie z GUS), że przeciętna długość życia po osiągnięciu wieku emerytalnego dla kobiet to 20,8 lat, to emerytura kobiety z ZUS wyniesie łącznie 2 299,80 PLN na miesiąc.

Czy to dużo, czy mało – nie nam oceniać. Warto jednak mieć na uwadze, że sytuacja instytucji jaką jest ZUS nie wygląda ciekawie i prognozuje się, że może ona upaść w przeciągu następnych 20 lat. Warto więc wiedzieć gdzie oszczędzać pieniądze dodatkowo, aby na starość smutno się nie rozczarować.

Narzędzia oprócz ZUS, czyli IKE, IKZE

Jednym z najlepszych sposobów na oszczędzenie pieniędzy na emeryturę jest wykorzystanie takich środków, które pozwolą powiększyć wniesiony kapitał oraz charakteryzują się przywilejami podatkowymi. Jak Polacy oszczędzają na emeryturę? Nierzadko wykorzystując narzędzia dostępne są w trzecim filarze emerytalnym. Są to IKE, IKZE oraz PPE. Co to takiego? IKE to skrót od Indywidualnego Konta Emerytalnego, a IKZE to Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Oba konta to narzędzia inwestycyjne, w których skład wchodzą np. fundusze inwestycyjne, polisy na życie, lokata, rachunki maklerskie i kilka innych. Dlaczego więc nie inwestować w normalne lokaty? Oczywiście można to robić, ale przy IKE i IKZE mamy do czynienia z dwoma ważnymi czynnikami. Po pierwsze - w IKE nie występuję tzw. podatek Belki, czyli opodatkowanie zysków kapitałowych, po drugie - wpłatę na IKZE można odliczyć od dochodu w PIT. Jest to jedyna taka ulga, z której mogą skorzystać także osoby rozliczające się liniowo. Oba konta można założyć od 16 roku życia, jednak różnią się one od siebie pod kilkoma względami. Zapewne w niejednej głowie zrodzi się pytanie jakimi? W tym celu zestawiliśmy najważniejsze cechy obu kont emerytalnych w poniższej tabelce – IKE porównanie z IKZE.

Dokonywanie wpłatdowolna wysokość i częstotliwość wypłatdowolna wysokość i częstotliwość wypłat
Opodatkowanie środkówbrak podatku od zysków kapitałowychbrak podatku od zysków kapitałowych; wypłacone w danym roku środki można odliczyć od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i pomniejszyć płacony podatek
Wypłata środkówpo ukończeniu 60 lat (lub nabyciu uprawnień emerytalnych i ukończeniu 55 lat) oraz spełnieniu dodatkowego warunku: 1) dokonywania wpłat na IKE co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych 2) dokonania ponad połowy wartości wpłat, ale nie później niż na 5 lat przed dniem złożenia przez oszczędzającego wniosku o dokonanie wpłatypo osiągnięciu wieku 65 lat i pod warunkiem dokonywania wpłat na IKZE co najmniej w 5 latach kalendarzowych
Opodatkowanie wypłatybrak opodatkowaniazryczałtowany podatek dochodowy 10%
Wcześniejszy zwrot środkóww całości lub w części, podatek 19%tylko w całości - podatek według skali podatkowej

Najwięcej pytań i wątpliwości budzą limity wpłat. Skąd one się biorą? Otóż zgodnie z ustawą z 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, wpłaty dokonywane na te konta w danym roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej: trzykrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok dla IKE oraz 1,2-krotności wskazanej kwoty dla IKZE. Są to doskonałe sposoby na to, jak dodatkowo oszczędzać na emeryturę. Być może na początku wydają się trudne, jednak z czasem decyzja o skorzystaniu z alternatyw dla ZUS może okazać się tą, która uratuje nam przyszłość.


Czarne chmury nas ZUS czyli dlaczego możemy nigdy nie zobaczyć naszych emerytur?

Po omówieniu kont emerytalnych IKE oraz IKZE, o których wspominaliśmy w poprzednim akapicie, warto wiedzieć dlaczego w ogóle pod uwagę brane są jakiekolwiek alternatywy dla propozycji, jakie otrzymujemy od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Instytucji jaką jest ZUS oraz całemu polskiemu systemowi emerytalnemu już teraz nie wróży się zbyt świetlanej przyszłości. Dodatkowe pieniądze dla emerytów stają się powoli utopią i dużo młodych ludzi dawno pogodziło się z faktem, że być może nigdy nie zobaczą swoich emerytur. Z czego to wynika? Mamy do czynienia z ogromnym deficytem wynikającym z różnicy pomiędzy przychodami (otrzymanymi w większości z opłacanych składek na ubezpieczenie), a wydatkami (czyli kwotami, które wypłacane są na obecne renty i emerytury) – jest to obecnie ponad 62 mld zł. By Zakład Ubezpieczeń Społecznych działał prawidłowo, to brakujące pieniądze powinny zostać przekazane tej instytucji przez polski rząd (na przykład pod postacią dotacji z budżetu centralnego, czyli tak czy siak - z naszych kieszeni).

Nie jest to jednak takie proste i rokrocznie staje się trudniejsze, gdyż emerytów przybywa, maleje zaś ilość osób w wieku produkcyjnym. Główny Urząd Statystyczny przepowiada, że już za niecałe 20 lat liczba polskich obywateli powyżej 65 roku życia wzrośnie o ponad 50% i wyniesie prawie 10 mln. W roku 2050 roku już tylko nieco ponad 30% będzie w wieku poprodukcyjnym. Praktyczne konsekwencje takich zjawisk oznaczają, że albo ZUS najzwyczajniej obniży wysokość wypłacanych świadczeń, albo będzie zmuszony ponieść wiek emerytalny. W drugim przypadku taki ruch spowoduje spadek liczby osób, które będą uprawnione do otrzymania takich świadczeń. Bardzo prawdopodobnym byłoby również radykalne podwyższenie wysokości składek opłacanych przez osoby w wieku produkcyjnym. Dodatkowe ubezpieczenie emerytalne staje się już koniecznością, gdyż niestety smutna prawda jest taka, że składki na ZUS, które obecnie płacimy to na dobrą sprawę nie „składki”, a finansowanie bieżących emerytur.

Mamy nadzieję, że nasz artykuł rozjaśnił trochę temat emerytur, a przede wszystkim tego, gdzie najlepiej odkładać pieniądze na emeryturę i jak odłożyć na emeryturę z głową. Nie pozostaje teraz nic innego jak samemu oszczędzać na emeryturę i zacząć odkładać w myśl starego powiedzenia – umiesz liczyć, licz na siebie. Trudno się nie zgodzić – kto lepiej zadba o naszą przyszłość jak nie my sami?